Danas 32 godine od osnivanja Skupštine srpskog naroda u BiH

Skupština srpskog naroda u BiH osnovana je u Sarajevu 24. oktobra 1991. godine.

Na toj prvoj sjednici raspisan je plebiscit i usvojena Deklaracija o ostajanju srpskog naroda u zajedničkoj državi Jugoslaviji.

Referendum na kome su se Srbi izjasnili o ostanku u Jugoslaviji održan je 9. i 10. novembra 1991. godine.

Srpski poslanici smatrali su tada da je osnivanje Skupštine srpskog naroda u BiH i konstituisanje Republike Srpske bilo potrebno za očuvanjem identiteta i državnosti Srba u BiH.

Uporedo s političkom borbom koju su izabrani predstavnici srpskog naroda tada vodili u Skupštini Republike BiH za očuvanje statusa – opštine sa većinskim srpskim stanovništvom samoorganizovale su se i ujedinile su u Zajednicu opština, a potom je formirano pet srpskih autonomnih oblasti /SAO/ – SAO Bosanska krajina /Autonomna oblast Krajina/, SAO Semberija /SAO Sjeveroistočna BiH/, SAO Romanija /Romanija-Birač/, SAO Hercegovina /Istočna/Stara Hercegovina/ i SAO Sjeverna BiH.

Nakon toga, Narodna skupština Republike Srpske donosi Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda BiH 9. januara 1992. u Sarajevu, osiguravajući je kao konstituantu /Ustavotvornu skupštinu/, Ustavom koji je donesen 28. februara 1992. godine, i omogućavajući joj pravnu moć i pravnu bezbjednost, legalitet i legitimitet tadašnje Srpske Republike BiH.

Kasnije je na osnovu rezultata novembarskog referenduma Srpska Republika BiH proglašena za federalnu jedinicu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije.

Bošnjačkim/muslimanskim i hrvatskim strankama bio je tada cilj nezavisnost i stvaranje federalne države BiH, ali Srbi su smatrali da će se time odvojiti srpski narod, te da bi Srbi iz BiH time dobili status nacionalne manjine.

Takav odnos i stanje uticali su na to da su srpski poslanici konstituisali srpski blok od ukupno 83 poslanika, pretežno iz Srpske demokratske stranke, zatim iz Srpskog pokreta obnove, Socijaldemokratske partije i Saveza reformskih snaga Jugoslavije.

Bio je to prvi korak ka početku stvaranja današnje Republike Srpske i Narodne skupštine Republike Srpske.

Tokom rata u BiH iz bezbjednosnih razloga Narodna skupština se premješta na teritoriju današnjeg Istočnog Sarajeva, funkcioniše i zasjeda na Palama.

Jedna od najdužih sjednica u istoriji Skupštine održana je 5. maja 1993. na Jahorini, kada su poslanici 17 sati raspravljali Vens-Ovenovom planu.

Od 1998. godine administrativno sjedište Narodne skupštine Republike Srpske prelazi u Banjaluku, gdje se nalazi i danas.

/Srna/