U Viljnusu gledali o zločinima u NDH

Dokumentarni filmovi o Jasenovcu i Donjoj Gradini Sime Brdara, istoričara i filmskog režisera iz Kozarske Dubice, prikazani su u litvanskim gradovima Kaunasu i Viljnusu.

Osim projekcija filmova koji svedoče o užasu u logorima smrti NDH tokom Drugog svetskog rata, Brdar je litvanskim profesorima istorije u muzeju Sugihara u Kaunasu održao predavanje o razmerama zla u Jasenovcu, o strašnim ustaškim zverstvima koja su odnela 700.000 žrtava, većinom Srba, potom Jevreja i Roma.

– Profesori koji su videli moje filmove, posebno su bili impresionirani svedočenjem Jevreja Carika Danona u filmu „A Bog je ćutao“. Nakon moga predavanja kojim je zaokružena celina o koncentracionom logoru Jasenovac – Donja Gradina, profesori iz cele Litvanije rekli su da prethodno nisu ništa znali o tom mestu najvećeg zla i ljudske patnje u Drugom svetskom ratu – kazao je Brdar za Srpskainfo.

On naglašava da je predstavljanje Jasenovca i Donje Gradine kroz filmske projekcije i predavanja ostvareno uz pomoć više državnih institucija Litvanije.

Ingrida Vilkienje, koordinator obrazovanja u Vladi Litvanije, kaže Brdar, pohvalila je ovaj vid prezentacije događaja iz bliske prošlosti koji su za njih do sada bili uglavnom nepoznati.

Simonas Dovidavius, direktor muzeja Sugiha, Brdarev domaćin u Kaunasu predložio je nastavak saradnje sa ovim istoričarem iz Kozarske Dubice. Njemu su ukazane najveće počasti i u Nacionalnom jevrejskom muzeju u Viljnusu, glavnom gradu Litvanije.

Kamilje Rupejkaitje, direktorica muzeja u Viljnusu naglasila je da Simo Brdar ima snažnu ulogu u čuvanju istorijske istine i da na jedinstven, snažan i upečatljiv način svedoči, svetom pronosi glas o patnjama svojih sunarodnika, ali i Jevreja te ostalih antifašista, žena, dece, staraca…

– Najzaslužnija za predstavljanje Jasenovca i Donje Gradine kroz moje filmove, putem istorijskih časova, seminara, razgovora u Litvaniji je glumica Karina Češujko. Ona je zajedno sa mnom bila na prijemu u Vladi Litvanije, što je za mene velika počast, priznanje za moj dugogodišnji rad – rekao nam je Simo Brdar, svojevrstan ambasador Donje Gradine koji putuje svetom i pronosi istinu o ovom tragičnom mestu pored Save.

Brdar je reditelj i scenarista 26 filmova, za koje je dobio dvadesetak nagrada na međunarodnim festivalima. Radi filmove o genocidu i holokaustu koji su prikazivani u Jerusalimu, Drami, Beču, Oslu, Irkutsku, Tambovu, Rjazanju, Kursku, Parizu, Plovdivu, Beogradu, Njujorku, Stokholmu, Trentu, Čikagu, Geteborgu, Pragu, Moskvi i drugim gradovima. Brdar je u Viljnusu rekao da filmovima nastoji sačuvati sećanja na Gradinu i Jasenovac, šireći tako istinu svetom jer se bez te istine teško da opstati.

 Radim filmove o temi “mraka i muka”, o vremenu Drugog svetskog rata, genocida i holokausta. Posebnu pažnju posvećujem ustaškom zločinu genocida u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj i koncentracionom logoru Jasenovac – rekao je Brdar prilikom prijema u Vladi Litvanije. On je naglasio da tu priču nosi i kazuje kroz dokumentarne filmove ne kao provokaciju već kao opomenu čovečanstvu.

Događaji u logoru Jasenovac su opomena celom svetu.

Istraživač genocida i holokausta

Simo Brdar je scenarista, režiser i književnik, koji se više od 25 godina bavi istraživanjem genocida i Holokausta. Počasni je član Izdavačkog saveta Instituta Jasenovac u Njujorku od 2007. godine. Dobitnik je brojnih nagrada za filmove koji su prikazani na međunarodnim filmskim festivalima širom sveta. U avgustu 2011. godine na “Balfestu” u Plovdivu, proglašen je za ambasadora dobre volje.

On je inače i bivši direktor i kustos Spomen područja Donja Gradina, a režirao je filmove “Sunce i žica”, “Krv i voda”, “A Bog je ćutao”, “Krst od krvi” “Jasenovac”, “Gradina”, “Marjanovići”, “Jovica i Zorica”, “Ritani”, “Poslušanje”, “Preko vode Save”, “Malo mi fali”, “I to je Jasenovac”, “Savo vodo”, “Gradina i Jasenovac gradovi mrtvih”,“Predgrađa mrtvih…”

Izvor:blic.rs