Kozara: Nijemci i Hrvati izvršili genocid nad srpskim stanovništvom

Poslije 38 dana ogorčenih borbi, Nijemci i Hrvati su 18. jula 1941. godine zauzeli planinu Kozaru, masakrirali srpske civile, a veliki broj žena i djece odveli u koncentracioni logor Jasenovac i druga brojna stratišta.
Oko 3.500 boraca Drugog krajiškog partizanskog odreda branilo je zbjeg sa oko 80.000 srpskih civila pred ofanzivom 40.000 njemačkih vojnika, te ustaša i domobrana, koji su imali podršku mađarskih riječnih brodova.

U borbama je poginulo 1.700 branilaca.

Na više mjesta je probijen obruč i spaseno nešto više od 15.000 civila, ali su napadači nadjačali, spalili sva sela, pobili dio stanovništva, uključujući 540 ranjenika, a oko 68.000 srpskih civila otjerali u logore, mahom u Jasenovac.

Na Kozari i Potkozarju izvršen je genocid nad srpskim narodom, u kojem je ubijeno i stradalo na razne načine oko 35.000 civila.

Okupatori su likvidirali čak i domaće životinje i stoku.

Ofanziva hrvatskih i njemačkih fašista na Kozaru, uz podršku mađarskih snaga, počela je 10. juna.

NJemačke snage, uz veliko učešće hrvatskih ustaša i domobrana, organizovale su napad na Kozaru kao najaktivnije žarište otpora.

Kozarske Srbe i partizanske snage napalo je 11.000 oficira, podoficira i vojnika Vermahta, te 20.000 ustaša i domobrana, a Mađari su učestvovali sa pet topovnjača riječne flotile.

Partizanska formacija na Kozari – Drugi krajiški partizanski odred, brojala je oko 3.000 vojnika, mahom Srba, ali je regrutovala rezerve iz 60.000 civila na slobodnoj teritoriji.

Uz tešku borbu, kroz sve linije obruča probio se znatan dio Odreda i dio zbjega od više hiljada civila.

Nakon pada Kozare, dvije sedmice snage Nijemaca i jedinice Nezavisne Države Hrvatske – ustaše i domobrani – brutalno su se obračunali na srpskim stanovništvom koje nije uspjelo da prođe kroz obruč.

Jedan broj ubijen je na licu mjesta, dok je većina transportovana u logore. Bila je očigledna namjera da se to područje potpuno isprazni od stanovništva.

Oko 68.000 stanovnika deportovano je u logore.

Posebno je tragična sudbina gotovo 20.000 srpske djece, malih Kozarčana, koji su ubijani i iscrpljivani glađu i bolestima.

Jedan dio je spasen i dat na usvajanje hrvatskim porodicama, a humanitarka Diana Budisavljević uspjela je da izvuče iz logora između 10.000 i 12.000 srpskih mališana.

Sudbina Srba sa Kozare i genocid koji je nad njima izvršen jedna je od najvećih tragedija koje su zadesile srpski narod u 20. vijeku.

Izvor: Srna