Pred privrednicima i javnim sektorom druga ovogodišnja multilateralna kompenzacija
Privrednici i javni sektor imaju novu šansu da povećaju svoju likvidnost “prebijanjem” obaveza i potraživanja na drugoj ovogodišnjoj multilateralnoj kompenzaciji, koja počinje iduće sedmice na Banjalučkoj berzi.
Na internet stranici berze navedeno je da unos obaveza počinje u ponedjeljak i trajaće do utorka do 15 časova, kada će kompenzacija biti sprovedena. U obavještenju se navodi da učesnici multilateralne kompenzacije mogu prijaviti obaveze dospjele do 1. aprila ove godine, a postoji mogućnost prijave i nedospjelih i budućih obaveza.
Na prvoj ovogodišnjoj kompenzaciji, koja je održana sredinom februara, 427 učesnika “prebilo” je 13,42 miliona maraka obaveza i potraživanja, a direktor Banjalučke berze Milan Božić podsjeća da multilateralne kompenzacije omogućavaju poslovnim subjektima da naplate potraživanja istovremeno izmirujući vlastite obaveze.
On za “Glas Srpske” ističe da je od početka uspostavljanja Jedinstvenog sistema za multilateralne kompenzacije i cesije kompenzovano oko 1,12 milijardi KM obaveza i potraživanja.
– Ukupno 2.667 različitih poslovnih subjekata uspjelo je da kompenzuje obaveze i potraživanja od uspostavljanja sistema. Ovo je značajno doprinijelo smanjenju nelikvidnosti u privredi i javnom sektoru. Zanimljivo je da pored privrednih subjekata iz Srpske, koji su po zakonu obavezni da prijavljuju obaveze, imamo i 360 poslovnih subjekata iz FBiH koji su dobrovoljno pristupili sistemu. Takođe, iskazan je interes iz Srbije i Hrvatske pa smo održali prezentacije za Ministarstvo finansija Srbije i Narodnu banku Hrvatske – rekao je Božić.
Prema njegovim riječima, Banjalučka berza radi na unapređenju sistema i planira omogućiti izdavanje elektronskog akceptnog naloga koji predstavlja neopozivi nalog dužnika za prenos novca povjeriocu.
– Prenos sredstava bi se izvršavao s bankovnog računa dužnika na račun povjerioca na osnovu instrukcija iz našeg sistema. Jedan od planova jeste to da se sistem koristi za plaćanje komunalnih računa fizičkih lica obustavom od plata zaposlenih. Ovakav vid plaćanja bi povećao iznos kompenzovanih obaveza i potraživanja na sistemu, a za zaposlene radnike bi bilo jeftinije da tako izmiruju račune za komunalije – dodao je Božić.
Predsjednik Privredne komore RS Pero Ćorić kaže za “Glas” da dosadašnje iskustvo pokazuje da se putem multilateralne kompenzacije na lakši, fleksibilniji i funkcionalniji način realizuju potraživanja ili obaveze u odnosu na bilateralne razgovore jedan na jedan.
– Na početku su kompenzovani iznosi bili daleko veći, a kako vrijeme odmiče sve su manji, ali to je potpuno normalno i uprkos tome i dalje ima smisla jer se taj metod pokazao kao veoma ispravan za privredne subjekte koji su bili u poziciji da ne mogu naplatiti svoja potraživanja, ali da na taj način pronađu puteve do onih preduzeća kojima su dužni – kazao je Ćorić.
Zakon
Zakon o jedinstvenom sistemu za multilateralne kompenzacije i cesije usvojen je 2014. godine na zahtjev Privredne komore RS.
Samo dvije godine kasnije zakon je pretrpio izmjene da bi na osnovu iskustava iz prve obavezne multilateralne kompenzacije, koja je održana u oktobru 2015. godine, bio unaprijeđen kompletan sistem.
/Glas Srpske/